Broedgebied voor zeldzame watervogels
Twee keer per jaar, in het voorjaar en in de herfst, komen 60.000 kraanvogels op weg van en naar Scandinavië binnen zweven in een karakteristiek, grillig verdeeld landschap dat tussen Rostock en het eiland Rügen aan de kust van de Duitse Oostzee ligt. Dat is meer dan een derde van het totale bestand in Europa van deze grote, elegante vogels met de gracieuze nek. Het meer dan 800 vierkante kilometer grote Nationaal Park Vorpommersche Boddenlandschaft beschermt een van de laatste, nog intacte grote landschappen van Europa dat niet alleen een broedgebied is voor tal van zeldzame watervogels, maar ook een kraamkamer voor vissen en een toevluchtsoord voor amfibieën.
Het Vorpommersche Boddenlandschaft Nationaal Park omvat twee grote lagunegebieden, de Bodden. In het westen beschermt het schiereiland Darss-Zingst maar liefst een hele reeks ondiepe strandmeren tegen de golven van de Oostzee. In het oosten vormt het eiland Hoddensee de scheidsmuur die een gebied beschermt dat overgaat in het eiland Rügen. De helft van het Vorpommersche Boddenlandschaft ligt onder het water van het grootste brakwatermeer ter wereld. Talrijke dieren- en plantensoorten hebben zich in de loop der jaren aangepast aan het lage zoutgehalte.
Eerst ondiepten, toen kleine eilanden
Dit gebied met zijn strandmeren zag er 4.000 jaar geleden al bijna net zo uit als vandaag. Maar het verandert nog steeds. Net als vroeger vervoeren de golven en stromingen van de zee het zand van de ene naar de andere plek. Zo groeiden de vroeger afzonderlijke eilanden Darss en Zingst aaneen tot een schiereiland. Ook het eiland Hiddensee kruipt geleidelijk dichter naar Rügen toe. Stromingen kalven het zand aan de zuidelijke punt van het eiland af en voeren het langs de oever mee om het op het noordelijke punt weer af te zetten. Eerst ontstaan er ondiepten, dan zandbanken en ten slotte kleine eilanden.
Waddengebied zonder getijden
Hoewel er geen getijden zijn in de Oostzee, breidt zich in de Bodden een uitgestrekt waddengebied uit, het zogenaamde windwad. Waait de wind namelijk eens dagenlang uit 1 richting, dan drukt hij een massa Oostzeewater voor zich uit. Gaat de wind daarna liggen, dan stroomt het opgestuwde water als een golf terug om over de laagliggende zandgebieden te spoelen. Zo kan het gebeuren dat ze weken achtereen droogvallen. Wanneer de zon het achtergebleven water verdampt, wordt het zoutgehalte steeds hoger. Wanneer het regent, wordt daarentegen het zout weggespoeld. Daar kunnen slechts enkele diersoorten tegen, zoals de wadpieren. Die komen dan echter ook in zulke grote massa’s voor, dat vogels zoals de kluut en de drieteenstrandloper zich uitsluitend daarmee kunnen voeden.
Klimaat Vorpommersche Boddenlandschaft
Gematigd Midden-Europees klimaat beïnvloed door een landklimaat. ’s Zomers temperatuur overdag ongeveer 20 graden. ’s Winters vaak onder nul graden en kruiend ijs.
Bezienswaardigheden Vorpommersche Boddenlandschaft
Boddenlandschap langs de oever van Darss-Zingst, op Hiddensee een duinenlandschap, de trek van de kraanvogels is in de herfst bijzonder goed te observeren.
Tekst en selectie: 100 mooiste natuurparken van de wereld
H.J. Neubert, W. Maass | 9789036615747 | Rebo Productions
