Spitsbergen

Op Spitsbergen, een archipel in de Noordelijke IJszee, leven bijna evenveel ijsberen als mensen.

Newtontoppen – Hoogste berg op Spitsbergen

Spitsbergen is het grootste van de negen grote eilanden van Svalbard en beslaat meer dan de helft van het totale landoppervlak van de ongeveer 63.000 vierkante kilometer grote archipel. In het noordoosten van Spitsbergen steekt de hoogste berg, de 1717 meter hoge Newtontoppen boven de andere bergtoppen uit. Met drie nationale parken, twee natuurreservaten, twee planten- en 16 vogelreservaten is bijna de helft van Svalbard beschermd gebied, dat helemaal niet, of alleen op vaste paden betreden mag worden.

Verbazend mild klimaat

Ondanks hun ligging aan de rand van het poolijs hebben de eilanden een mild klimaat. De westelijke kusten blijven vanaf juni tot in december ijsvrij, dankzij een uitloper van de warme Noord-Atlantische Drift, een noordelijke voortzetting van de Golf¬stroom. In juli kan de thermometer bij windstilte en stralende zon heel goed tot 20 graden stijgen, warm genoeg om de dikke kleding uit te trekken en een zonnebad te nemen. Maar ondanks de middernachtszon, die hier tussen 21 april en 24 augustus nooit ondergaat, worden de berg¬toppen vaak door wolken aan het gezicht onttrokken en drijven mist¬flarden door de dalen.

Flora en fauna Spitsbergen

Het is bijna niet te geloven, maar biologen ontdekten tussen de 170 soorten planten zelfs twee onopvallende boomsoorten: de taaie poolwilg, die over de bodem kruipt, en een struikachtige mini-berk, die amper 15 centimeter hoog wordt. In het voorjaar strijken hier miljoenen vogels uit het zuiden neer om te broeden. Ongeveer 150 verschillende vogelsoorten zijn er op Spitsbergen, waaronder eidereenden, papegaaiduikers, sneeuwhoenders, brandganzen en talrijke meeuwensoorten. De naar schatting 3000 ijsberen krijgen het dan te warm. Ze hebben ijs onder de poten nodig en trekken zich naar het noorden terug op de schotsen van het poolijs. Dan krijgen de talrijke zeehonden en robben, waarmee de ijsberen zich voornamelijk voeden, eindelijk rust. Ook de kudden walrussen duiken dan op aan de stranden van kleine, afzonderlijk gelegen scheren, om in de nooit ondergaande zon te luieren en van het liefdesspel te genieten.

Cruisebestemming

In de drie plaatsjes Longyearbyen, Barentsburg en Ny Alesund leven tegenwoordig evenveel mensen als ijsberen: ongeveer 3000 Noren en Russen. In de zomer spuwen cruiseschepen in Longyearbyen aan de Adventfjord ongeveer 60.000 vakantiegangers uit. Want de oostelijke oever van de fjord is een geliefd gebied voor dagtochten naar de bijna ongerepte natuur. Hier stoten de bezoekers steeds weer op vreemde overblijfselen van menselijke activiteiten, die in de uiterst schone lucht en de kou de eeuwen hebben getrotseerd: verlaten trappershutten, spooknederzettingen van walvisvangers, overblijfselen van vroegere poolexpedities.

Bijzonderheden Spitsbergen

De bewoonde nederzettingen niet zonder wapen of gewapende begeleiding verlaten. Buiten de bewoonde nederzettingen geen wegen of paden. Geen georganiseerd reddingswezen.

Bezienswaardigheden Spitsbergen

Svalbardmuseum in Longyearbyen, grote Spitsbergenrondvaart per schip (1 week), gemakkelijke dagtocht te voet door het Adventdal (fossielen, rendieren, flora). Ny Alesund is voor toeristen niet te bereiken.

Foto Spitsbergen: Kris Verhofstadt, Reishonger.nl

Tekst en selectie: 100 mooiste natuurparken van de wereld
H.J. Neubert, W. Maass | 9789036615747 | Rebo Productions