Lapland – Het grootste oerlandschap van Europa
Steile, met sneeuw en ijs bedekte hoge bergketens in het westen en uitgestrekte wetlands en rivierdalen, diepe bossen en glinsterende meren in het oosten vormen het grootste aaneengesloten oerlandschap van Europa. Binnen de poolcirkel liggen in het Zweedse Lapland vier enorme nationale parken, twee even uitgestrekte reservaten en drie andere beschermde gebieden. Ze maken deel uit van een 9400 vierkante kilometer groot cultureel en natuurlijk werelderfgoed van de mens.
Tussen de boomloze hoogtes en eindeloze naaldbossen die het hart van Lapland grotendeels bedekken, strekt zich een strook heidelandschap uit met struikgewas van lage, door de wind gehavende berken. Een ongebruikelijke vegetatie, want overal op aarde zijn het de naaldbomen die tot de boomgrens groeien. Alleen op het schiereiland Kamchatka vindt men nog dergelijke fjellberkenbossen.
Sneeuwvossen en veelvragen
Meer dan 400 verschillende plantensoorten zijn er op de kalkhoudende bodem van het park geteld, zo ongeveer een record voor zo’n afgelegen berglandschap. In de weelderige alpine weiden groeien zulke zeldzame soorten als Potentilla hypartka, een soort ganzerik, en liggende zandmuur. Door de struiken glippen sneeuwvossen en veelvraten en sneeuwuilen krijgen hier de kans ongestoord te nestelen. Heel anders zijn de twee nationale parken Sarek en Stora Sjöfallet waarin de hoge, steile toppen van de Scandinavische bergketen omhoog steken. Daartussen liggen diepe trogdalen en machtige rivieren. In de wilde bergen en hoogvlakten van de Stora Sjöfallet groeit in grote delen nauwelijks iets. Kale steenblokken, sneeuwvelden en gletsjers bepalen het beeld. Alleen in de diepe dalen gedijen oerbossen en fjell-berkenbossen. Extreem ontoegankelijk is het Nationaal Park Sarek. Meer dan 200 toppen steken hier meer dan 1800 meter omhoog. Zes van de 13 hoogste bergen van Zweden liggen hier en ongeveer 100 gletsjers. De levensader van Sarek is de rivier de Rapaatno, die in het ruime en majestueuze Rapada-len-trogdal een van de mooiste waterlandschappen van Europa heeft gevormd.
Abisko Nationaal Park
In het Abisko Nationaal Park krijg je de toegang tot de ruige schoonheid van Lapland. Het ligt in een van de zonnigste gebieden van Zweden, een groot dal dat in het zuiden en westen beschermd wordt door hoge bergketens, terwijl in het noorden de grote watervlakte van het Tornetraskmeer glanst. De enorme rivier de Abiskojokka perst zich vlak voor hij in het meer uitmondt door een 20 meter diepe canyon. Van de top van de berg Njulla, die met een kabelbaan te bereiken is, heb je een wijd, betoverend mooi gezicht over de toendra en het meer.
Bijzonderheden Lapland
Enkele gebieden zijn tijdens het broedseizoen in de vroege zomer gesloten. Toeristische infrastructuur nauwelijks aanwezig.
Bezienswaardigheden Lapland
Abisko: top van de Njulla, Tornetrask-meer. Padjelanta: flora en fauna, meren Vastenjaure en Virihaure. Stora Sjöfallet: Akka-massief, dennenbos bij Vietas, Teusadalen-dal, Kierkau-rotsen. Sarek: landschap, fauna
Tekst en selectie: 100 mooiste natuurparken van de wereld
H.J. Neubert, W. Maass | 9789036615747 | Rebo Productions
